Re (Ra)

Güneş tanrısı Ra; gündüz, gökyüzünde ve gece ise, ölüler diyarında seyahat ediyordu. MÖ 1200 tarihli bu mezar, başında güneş diski olan Ra’yı göstermektedir.

Güneşin gücünün belirmesi olan Re, Heliopolis’in yaratıcı tanrısıdır. Re, göğü, yeri ve ölüler diyarını idare ediyordu. Temsil ettikleri kült (inanılan) tanrıların konumunu güçlendirmek için, papazlar, tanrılarını, büyük güneş tanrısı ile ilişkilendiriyordu: Amun-Re, Re-Horakhty, Khnum-Re ve Sobek-Re, bunlardan bir kaçıydı. Heliopolis’te (Kitabı Mukaddes’te, “On” olarak isimlendirilmektedir), Re’nin, ilk suların, “Benben” denen yer toprak yığınları oluşturmasıyla ortaya çıktığına inanılıyordu. Ayrıca, Re’nin, ilk nilüfer çiçeğinden oluştuğu da söylenmektedir. Ölüler Kitabı, Re’nin kendisini değiştirmesine (muhtemelen, ilk sünnetine) şöyle değinmektedir: Üreme organını keser ve kanının damlalarından velayet (otorite) tanrısı Hu’yu ve zihin tanrısı Sia’yı yaratır.

Mısır nilüfer çiçeği motifleri, yelpazeleri, sandalları ve kürekleri.

İki Maat tanrıçasını takip eden, Büyük güneş sandalı. Büyük sandaldaki tanrılar, sağdan sola doğru şöyledir: Upuaut, Sia, Hathor (“Geminin Hanımı” olarak), tapınağında bulunan Re, Horus, Thoth, Seth, Hu, bir serdümen. 

Re, çoğunlukla, etrafını tanrının gücünü simgeleyen kobra kafası (uraeus) çevreleyen başında güneş diski bulunan şahin olarak tanımlanmaktadır. Ölüler diyarında, Re, koç başlı tanrı olarak ortaya çıkmaktadır ve ünvanı, “Batı’nın Kutsal Koçu”dur. İnsanlığın Yok Edilmesi mitinde, Re, altın etli, gümüş kemikli ve lacivert taşlı saçlı ihtiyar olarak açıklanmaktadır. Piramit Metinleri, ölü kralı babası Re’ye katılmak üzere göğe yükselmesini açıklamaktadır. “Re Duası”, Re’nin, nasıl Ölüler Diyarı’nın efendisi olduğunu ve güneş barkasındaki (büyük sandal) gece yolculuğunda nereye gittiğini açıklamaktadır.

Yeni Krallık’taki (MÖ 1550-1069) büyük Teb tanrısı olan Amun-Re’yi oluşturmak üzere, Re, Amun’a katılmıştır. Orta Krallık döneminde, savaş kralları, Re’yi, savaş tanrısı Montu ile ilişkilendirmiş ve bu tanrıya, Montu-Re adı verilmiştir. Re’ye Horus katıldığı zaman, Re-Horakhty tanrısı meydana gelmiştir. Mısır’ın dinini değiştiren Yeni Krallık firavunu olan Akineton döneminde, güneş tanrısı Re, tüm diğer tanrıları bünyesinde toplamakta olan Aten (güneş diski) biçiminde, evrensel tanrı olmuştur.

Aşağıdaki videoda, “Güneş Tanrısı Re” (Ra) gösterilmektedir

Çeviren: Yalçın Ceylanoğlu
HER HAKKI MAHFUZDUR.